Bilim insanları, Güneş’in 32,7 milyar katı kütleli bir kara delik keşfetti

Mart ayında en çok kullanılan işletim sistemleri belli oldu
4 Nisan 2023
vivo’dan Yeni Kampanya: Süper İkili Fırsatlar Kampanyası Başladı!
4 Nisan 2023

Dünya’dan 2,7 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Abell 1201 olarak bilinen bir galaksi kümesinde, kütlesi Güneşimizin 32,7 milyar katından fazla olan ultra kütleli bir kara delik keşfedildi. Gökbilimcilerin (astronomların) yeni ölçümü, daha önceki tahminlerini en az 7 milyar güneş kütlesi kadar aşıyor. Bu, gökbilimcilerin şimdiye kadar tespit ettiği en büyük kara deliklerden biri ve teorik olarak maksimum olduğu düşünülen boyutlara yaklaşıyor.

Etrafımızdaki uzayda yer alan galaksilerin merkezlerinde bulunan süper kütleli kara delikler de dahil olmak üzere evrenimiz kara deliklerle dolu. Bu kara deliklerin çoğu aktif değildir, parlamalarına neden olan ve tespit edilmelerini kolaylaştıran materyalleri salmazlar. Ayrıca uzayda istedikleri gibi dolaşan serbest kara delikler de bulunuyor.

Bu kara delikler, galaksilerin merkezinde bulunanlar gibi süper kütleli kara deliklerden çok daha büyük. Çok büyük olduklarından ve çok fazla kütle içerdiklerinden dolayı, teorik olarak bulunmalarının daha kolay olmasını bekleyebilirsiniz. Ancak, bir kara deliğin bulunma ihtimali, ne kadar aktif olduğuna ve ne kadar ısı yaydığına bağlı. Bunun nedeni, doğaları gereği ultra kütleli kara deliklerin (ve genel olarak kara deliklerin) ışık yaymamasıdır.

Uzayın karanlığında bir nesneyi bulmamızın en temel yolu yaydığı ışık olmasından dolayı, bu durum kara deliklerin fark edilmelerini oldukça zorlaştırır. Gökbilimcilerin kara delikleri arama yollarından biri kütleçekimsel mercekleme olarak adlandırılır. Bu yöntem, gökbilimcilerin ışığın uzayın bir bölgesinde nasıl hareket ettiğini gözlemlemelerini gerektirir. Ultra kütleli kara deliklere bakıldığında, ışığın bu delikler etrafında bükülerek ilerlediği görülür.

Işık, uzayda büyük bir nesneye yaklaştığında, onun etrafında mercekleşerek esner ve arka plandaki görüntüleri büyüterek bozan bir etki yaratır. Ayrıca bu özellikleri, muazzam büyütme yetenekleri olmadan gözlemleyemeyeceğimiz kadar uzaktaki galaksileri bulmak için de kullanışlıdır. Bir grup gök bilimci, Abell 1201’in merkezindeki bu ultra kütleli kara deliğin etrafında bükülen ışığı ilk olarak 2003 yılında fark ettiler.

Ancak, gökbilimcilerin ikinci bir leke keşfettikleri 2017 yılına kadar, bu keşif daha derin bir şekilde incelenmedi. Daha yakın zamanlarda yürütülen simülasyonlar, ışığın bir kara deliğin etrafında bu şekilde bükülmesi için, yaklaşık olarak 30 milyar Güneş ile aynı kütleye sahip olması gerektiğini ve bunun da ultra kütleli bir kara delik olacak kadar büyük olması anlamına geldiğini keşfettiler.

Tespitte yer alan araştırmacılar, bunu Monthly Notices of the Royal Astronomical Society üzerinde bildirdiler. Bu keşfin, yerçekimsel merceklemenin evrenin daha derinlerine bakmamıza ve şimdiye kadar tespit edildiğini gördüğümüz en büyük 10 kara delik arasına şimdiden girmiş olan bunun gibi daha ultra kütleli kara delikler keşfetmemize izin vereceği umut ediliyor.